Στο πλαίσιο της προσπάθειας για διαρκή υποστήριξη των εκπαιδευτικών που υλοποιούν προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, οι Διευθύνσεις Π.Ε. Α', Γ΄ Αθήνας και Δυτ. Αττικής, ιδρύουν τα Τοπικά Δίκτυα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΤΔΠΕ) με τίτλο: «Σχολεία για το κλίμα – Νησίδες ανθεκτικότητας και αλλαγής».
Σκοπός του Δικτύου:
Σκοπός του Δικτύου είναι τα μέλη των εκπαιδευτικών ομάδων και της ευρύτερης κοινωνίας να αποκτήσουν τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες, ικανότητες όσον αφορά το παγκόσμιο ζήτημα της αλλαγής του κλίματος εστιάζοντας στις συνέπειες για την
Ελλάδα στο άμεσο μέλλον. Το ζήτημα ης κλιματικής αλλαγής απαιτεί μετασχηματισμό του τρόπου σκέψης και δράσης μας και επειγόντως μεταστροφή στον τρόπο ζωής μας. Για να επιτευχθεί αυτή η αλλαγή, χρειάζεται να υιοθετήσουμε νέες αξίες, δεξιότητες και στάσεις που θα οδηγούν σε πιο βιώσιμες κοινωνίες. Συνεπώς, θα πρέπει η εκπαίδευση να εστιάσει στην ευαισθητοποίηση και την καλλιέργεια της ικανότητας των μαθητών και των σχολείων ως φορέων σε ενέργειες για μετριασμό και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, μείωση των επιπτώσεων και έγκαιρη πρόληψη.
Το περιεχόμενο του Δικτύου αναπτύσσεται σε τέσσερις διαστάσεις του θέματος:
Α. Τη γνώση του φαινομένου, των αιτιών, των συνεπειών.
Β. Τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής (climate change mitigation) μέσω δράσεων για
τη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος του σχολείου:
1. εξοικονόμηση ενέργειας
2. διαχείριση απορριμμάτων
3. αύξηση πρασίνου
4.αλλαγή καταναλωτικών και διατροφικών συνηθειών,
5. εξοικονόμηση νερού
6. μετακινήσεις
Γ. Την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή (climate change adaptation)- Εκπαίδευση για την πρόληψη και διαχείριση ακραίων φαινομένων (όπως οι πλημμύρες, οι τυφώνες, οι δασικές πυρκαγιές, οι καύσωνες).
Δ. Την αύξηση της συμμετοχής και της συνεργασίας όλων των μελών της σχολικής και τοπικής κοινότητας με στόχο την αλλαγή με συμμετοχική λήψη απόφασης και δημοκρατική εμπλοκή για την καλλιέργεια της ταυτότητας του ενεργού πολίτη.
Οι στόχοι του Δικτύου προσδιορίζονται ως εξής:
Γνωστικοί στόχοι:
Ο μαθητής θα πρέπει να:
1. είναι σε θέση να εξηγήσει τη δυναμική των οικοσυστημάτων και τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές, οικονομικές και ηθικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής
2. αντιλαμβάνεται το φαινόμενο του θερμοκηπίου ως φυσικό φαινόμενο που ενυπάρχει λόγω των αερίων που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα,
3. κατανοεί τη σημερινή κλιματική αλλαγή ως ένα ανθρωπογενές φαινόμενο που προκύπτει από την αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου,
4. γνωρίζει ποιες ανθρώπινες δραστηριότητες - σε παγκόσμιο, εθνικό, τοπικό και ατομικό επίπεδο - συμβάλλουν περισσότερο στην αλλαγή του κλίματος,
5. γνωρίζει τις κύριες οικολογικές, κοινωνικές, πολιτιστικές και οικονομικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο και να κατανοεί πώς αυτός ο ίδιος μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση της,
6. γνωρίζει στρατηγικές πρόληψης, και προσαρμογής στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών,
7. γνωρίσει πρακτικές και αντιλήψεις που εμπεριέχονται στην υλική και άυλη πολιτιστική κληρονομιά, οι οποίες αναδεικνύουν την ήπια και με σεβασμό στη φύση και το κλίμα εκμετάλλευση των φυσικών πόρων από προγενέστερες γενιές.
Κοινωνικο-συναισθηματικοί στόχοι:
Ο μαθητής θα πρέπει να:
1. είναι σε θέση να αναγνωρίσει ότι η προστασία του παγκόσμιου κλίματος είναι μια σημαντική προτεραιότητα και ότι πρέπει να επανεκτιμήσουμε πλήρως την κοσμοθεωρία μας και τις καθημερινές συμπεριφορές υπό το πρίσμα αυτό.
2. είναι σε θέση να αναστοχαστεί σχετικά με τον προσωπικό του αντίκτυπο στο κλίμα,
3. είναι σε θέση να συνεργαστεί με άλλους και να αναπτύξει κοινά αποδεκτές στρατηγικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής,
4. μπορεί να ενθαρρύνει τους άλλους για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Στόχοι που αφορούν στάσεις, αξίες και πρακτικές
Ο μαθητής θα πρέπει να:
1. είναι σε θέση να αξιολογήσει εάν οι δραστηριότητες του είναι φιλικές προς το κλίμα και - αν όχι - να τις αναθεωρήσει,
2. μπορεί να δράσει υπέρ των ατόμων αλλά και στοιχείων του υλικού πολιτισμού που απειλούνται από την κλιματική αλλαγή,
3. είναι σε θέση να προβλέψει, να εκτιμήσει και να αξιολογήσει τον αντίκτυπο των προσωπικών, τοπικών και εθνικών αποφάσεων ή δραστηριοτήτων σε άλλους ανθρώπους και περιοχές του κόσμου,
4. μπορεί να προωθήσει, στην τοπική κοινωνία, πολιτικές προστασίας του κλίματος,
5. μπορεί να υποστηρίξει οικονομικές δραστηριότητες φιλικές προς το κλίμα,
6. Να μπορεί να αναπτύξει ενσυναίσθηση προς τους κλιματικούς πρόσφυγες και τους
ανθρώπους που υφίστανται τις συνέπειες των ακραίων καιρικών φαινομένων.
Η μεθοδολογία είναι η ακόλουθη:
Η διεπιστημονική, διαθεματική και ολιστική προσέγγιση
Η βιωματική και ομαδοσυνεργατική προσέγγιση
Η επίλυση προβλήματος ως μέθοδος ανάπτυξης κριτικής σκέψης και υιοθέτησης
αειφορικών αξιών
Η επιτόπια έρευνα και μελέτη
Το περιβαλλοντικό μονοπάτι
Η μελέτη περίπτωσης
Η ερευνητική εργασία (μέθοδος project)
Η Συντονιστική, Επιστημονική επιτροπή και η παιδαγωγική ομάδα:
θα υποστηρίζει επιστημονικά την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών
θα επιμελείται την επιστημονική αρτιότητα του παραγόμενου εκπαιδευτικού-παιδαγωγικού υλικού
θα αποφασίζει για τις δράσεις και τις ενέργειες του δικτύου
θα υποστηρίζει τις μαθητικές ομάδες που συμμετέχουν στο δίκτυο
θα αναπτύξει συνεργασίες με επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς (π.χ.Πανεπιστήμια, Κ.Π.Ε, Μ.Κ.Ο.,UNESCO)
θα προωθήσει τη δικτύωση των σχολείων εντός του δικτύου και θα συνδέσει το δίκτυο με άλλες εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες για την προαγωγή της κλιματικής εκπαίδευσης
θα αξιολογεί την πορεία του Δικτύου και θα αναπροσαρμόζει τους στόχους και τις πρακτικές του
Θα προβάλει το έργο των σχολείων του δικτύου για διάχυση καλών πρακτικών στην τοπική και στην ευρύτερη κοινωνία
Διάρκεια λειτουργίας:
Το Δίκτυο θα έχει διετή διάρκεια με ετήσια ανανέωσή του και έναρξη το σχολικό έτος 2021-2022. Η συμμετοχή των σχολικών μονάδων δύναται να είναι και για έναν χρόνο.
Στόχος του Δικτύου η εφαρμογή της ολιστικής σχολικής προσέγγισης και η υιοθέτηση μιας στρατηγικής για την κλιματική κρίση που θα διαπερνά όλη τη σχολική ζωή, από τα μαθήματα και το αναλυτικό πρόγραμμα (γνωστικά αντικείμενα και εργαστήρια δεξιοτήτων), τις λειτουργίες του σχολείου, το κτίριο, τη σχολική διακυβέρνηση και τις σχέσεις με την κοινότητα στην κατεύθυνση της σταδιακής εφαρμογής και εδραίωσης μια κουλτούρας βιωσιμότητας.
Επιμορφωτικό πρόγραμμα – προγραμματισμός δράσεων:
Για την επιστημονική και παιδαγωγική επιμόρφωση των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών θα προγραμματιστεί σειρά επιμορφωτικών σεμιναρίων και ημερίδων (δια ζώσης ή εξ αποστάσεως). Προβλέπεται επίσης η συνεργασία των τριών ομοθεματικών τοπικών δικτύων των Διευθύνσεων Π.Ε. Α΄ Αθήνας και Δυτ. Αττικής, η κοινή υλοποίηση δράσεων με διάχυση σε όλες τις σχολικές μονάδες των τριών Διευθύνσεων (Α΄, Γ΄ Αθήνας και Δυτ. Αττικής) καθώς και η δημιουργία ιστοσελίδας για τη δημοσιοποίηση των δράσεων όπου οι σχολικές ομάδες θα επικοινωνούν, ανταλλάσσουν απόψεις, συνεργάζονται, μαθαίνουν και θα προβάλλουν το έργο τους στην ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα.
Οι προτεινόμενες δραστηριότητες εστιάζουν στην ανάδειξη του ζητήματος της κλιματικής αλλαγής και αναπτύσσονται σε 5 μηνιαία αφιερώματα- καμπάνιες με στόχο τον κλιματικό μετριασμό με τη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος και την κλιματική προσαρμογή με την εκπαίδευση για τη διαχείριση ακραίων καιρικών φαινομένων (πλημμύρες, καύσωνες, πυρκαγιές).
- Εισαγωγή- Γνωριμία με το πλαίσιο των 17 Στόχων της Βιώσιμης ανάπτυξης.
Η έννοια του οικολογικού αποτυπώματος σε συνάρτηση με την κλιματική ουδετερότητα. Πόλεις και κλιματική αλλαγή. Η πόλη μου.
- 1 η καμπάνια: Σύνδεση με το ΣΤΟΧΟ 7 Φτηνή και καθαρή ενέργεια.
Ο Ιανουάριος είναι αφιερωμένος στην ενέργεια με δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας, γνωριμία με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οικοκώδικας εξοικονόμησης για το σχολείο, καλές πρακτικές εξοικονόμησης για το σπίτι, γνωριμία με τις ενεργειακές κοινότητες και το φαινόμενο της ενεργειακής φτώχειας.
- 2 η καμπάνια: Σύνδεση με το ΣΤΟΧΟ 6 Καθαρό νερό-αποχέτευση και το ΣΤΟΧΟ 11 - Βιώσιμες πόλεις και κοινότητες.
Ο Φεβρουάριος είναι αφιερωμένος στο υδατικό αποτύπωμα στο σχολείο και το σπίτι και στις ενέργειες μείωσής του. Επίσης στο αποτύπωμα των μεταφορών και στη συμβολή του ποδήλατου στην πράσινη μετακίνηση.
- 3 η καμπάνια: Σύνδεση με το ΣΤΟΧΟ 12 /Υπεύθυνη κατανάλωση και παραγωγή.
Ο Μάρτιος είναι αφιερωμένος στην εξοικονόμηση φυσικών πόρων μέσα από τη μείωση χρήσης, την επανάχρηση και τέλος την ανακύκλωση των απορριμμάτων. Γνωριμία με την έννοια της κυκλικής οικονομίας. Εγκατάσταση κάδων για διαλογή στην
πηγή (χαρτί, γυαλί, πλαστικό, αλουμίνιο, μικρών ηλεκτρικών συσκευών, ρούχα, μπαταρίες, τηγανέλαια, μελάνια). Γνωριμία με την κομποστοποίηση ως μέθοδο διαχείρισης των υπολειμμάτων τροφής. Ανάδειξη της μέρας του ΝΕΡΟΥ 22 Μαρτίου με αφίσες και συνθήματα απόσυρσης του πλαστικού μπουκαλιού.
- 4 η καμπάνια: Σύνδεση με τους ΣΤΟΧΟΥΣ 14 και 15 Ζωή στη στεριά, Ζωή στο νερό.
Ο μήνας Απρίλιος είναι αφιερωμένος στο οικολογικό αποτύπωμα των διατροφικών μας επιλογών. Γνωριμία με ιδέες και δραστηριότητες από το υλικό «Υγιή παιδιά –υγιής πλανήτης». Επίσης, στο πράσινο και τη βιοποικιλότητα, με φυτεύσεις και έρευνα για τα δέντρα και το ρόλο τους στο μικροκλίμα, το δροσισμό και την ποιότητα του αέρα. Φύτευση δέντρων στο σχολείο ή σε διπλανό αλσάκι.
- 5 η καμπάνια: Σύνδεση με το ΣΤΟΧΟ 13 /Δράση για το κλίμα.
Ο μήνας Μάιος είναι αφιερωμένος στην κλιματική προσαρμογή και ειδικότερα στην εκπαίδευση για αντιμετώπιση πλημμυρών, καυσώνων και πυρκαγιών.
- Σύνθεση του Προγράμματος
Ο Ιούνιος είναι μήνας αφιερωμένος στο Όραμα της κλιματικής ουδετερότητας και τις ιδέες για την κλιματικά ουδέτερη γειτονιά. Συγχρόνως με την ευκαιρία της Μέρας για την προστασία του Περιβάλλοντος γίνεται δημοσιοποίηση των επιτευγμάτων της
προσπάθειας μείωσης του σχολικού οικολογικού αποτυπώματος
Δημιουργία εκπαιδευτικής ιστοσελίδας για το πρόγραμμα:
Για την υποστήριξη του τοπικού δικτύου δημιουργήθηκε εκπαιδευτική ιστοσελίδα με τίτλο «τα σχολεία δρουν για το κλίμα» https://schools4climate.weebly.com/ , μια πρωτοβουλία των Υπευθύνων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης των Διευθύνσεων Α/θμιας
Εκπαίδευσης Α' Αθήνας (Μαρία Δημοπούλου), Γ' Αθήνας (Ελένη Νιάρχου) και Δυτ. Αττικής (Αλεξάνδρα Τσίγκου). Η σχολική χρονιά 2021-2022 αφιερώνεται στην ανάδειξη της κλιματικής κρίσης και σε προτάσεις δράσεων!!!
Στην εκπαιδευτική ιστοσελίδα αναρτάται κάθε μήνα η προτεινόμενη καμπάνια-δράση και τα σχολεία μπορούν ν αναρτήσουν τις εργασίες τους σ ένα ψηφιακό εργαλείο- Web 2.0 (padlet) που δημιουργείται κάθε μήνα για τις ανάγκες της κάθε καμπάνιας. Τα
padlet θα παραμείνουν ενεργά όλη τη σχολική χρονιά 2021-22.
Ετήσιος απολογισμός δράσης:
Οι Πρόεδροι των Συντονιστικών Επιτροπών του κάθε τοπικού δικτύου έχουν την υποχρέωση της υποβολής ετήσιου απολογισμού δράσης του δικτύου στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς στην αρμόδια Διεύθυνση Εκπαίδευσης.
Υποχρεώσεις των ΠΔΠΕ:
Οι Πρόεδροι των Συντονιστικών Επιτροπών του κάθε τοπικού δικτύου έχουν την ευθύνη της συνεδρίασης της αντίστοιχης Συντονιστικής Επιτροπής ανά τρίμηνο και εκτάκτως, όποτε υπάρξει ανάγκη.
Επιμορφωτικό πρόγραμμα-προγραμματισμός Δράσεων:
Στο πλαίσιο της υλοποίησης των ΠΣΔ οι σχολικές μονάδες δύνανται: (α) να συνεργάζονται με δημόσιους οργανισμούς, φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού, ΑΕΙ, άλλους κυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς φορείς κ.α., οι οποίοι υλοποιούν
προγράμματα/δράσεις εγκεκριμένα από τις αρμόδιες Διευθύνσεις του ΥΠΑΙΘ και (β) να αξιοποιούν εκπαιδευτικό υλικό φορέων, εγκεκριμένο από το ΥΠΑΙΘ (υπ’ αρ. πρωτ. 137053/ΓΔ4/9-10-2020 εγκύκλιο του ΥΠΑΙΘ και 66272/Γ7/4-7-2005 Τ.Α περί Θεματικών
Δικτύων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης). Η υλοποίηση του Τοπικού θεματικού Δικτύου θα πραγματοποιηθεί τηρώντας απαρέγκλιτα
τις οδηγίες του ΥΠΑΙΘ και του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) για την προστασία από τον κορωνοϊό COVID -19.
Οποιαδήποτε τροποποίηση στην οργάνωση και λειτουργία του τοπικού δικτύου θα τίθεται υπό την έγκριση της αρμόδιας Διεύθυνσης.
Ο εκπαιδευτικός που θα συμμετέχει στο καθε ΤΔΠΕ θα λαμβάνει βεβαίωση συμμετοχής.
Σκοπός του Δικτύου:
Σκοπός του Δικτύου είναι τα μέλη των εκπαιδευτικών ομάδων και της ευρύτερης κοινωνίας να αποκτήσουν τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες, ικανότητες όσον αφορά το παγκόσμιο ζήτημα της αλλαγής του κλίματος εστιάζοντας στις συνέπειες για την
Ελλάδα στο άμεσο μέλλον. Το ζήτημα ης κλιματικής αλλαγής απαιτεί μετασχηματισμό του τρόπου σκέψης και δράσης μας και επειγόντως μεταστροφή στον τρόπο ζωής μας. Για να επιτευχθεί αυτή η αλλαγή, χρειάζεται να υιοθετήσουμε νέες αξίες, δεξιότητες και στάσεις που θα οδηγούν σε πιο βιώσιμες κοινωνίες. Συνεπώς, θα πρέπει η εκπαίδευση να εστιάσει στην ευαισθητοποίηση και την καλλιέργεια της ικανότητας των μαθητών και των σχολείων ως φορέων σε ενέργειες για μετριασμό και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, μείωση των επιπτώσεων και έγκαιρη πρόληψη.
Το περιεχόμενο του Δικτύου αναπτύσσεται σε τέσσερις διαστάσεις του θέματος:
Α. Τη γνώση του φαινομένου, των αιτιών, των συνεπειών.
Β. Τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής (climate change mitigation) μέσω δράσεων για
τη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος του σχολείου:
1. εξοικονόμηση ενέργειας
2. διαχείριση απορριμμάτων
3. αύξηση πρασίνου
4.αλλαγή καταναλωτικών και διατροφικών συνηθειών,
5. εξοικονόμηση νερού
6. μετακινήσεις
Γ. Την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή (climate change adaptation)- Εκπαίδευση για την πρόληψη και διαχείριση ακραίων φαινομένων (όπως οι πλημμύρες, οι τυφώνες, οι δασικές πυρκαγιές, οι καύσωνες).
Δ. Την αύξηση της συμμετοχής και της συνεργασίας όλων των μελών της σχολικής και τοπικής κοινότητας με στόχο την αλλαγή με συμμετοχική λήψη απόφασης και δημοκρατική εμπλοκή για την καλλιέργεια της ταυτότητας του ενεργού πολίτη.
Οι στόχοι του Δικτύου προσδιορίζονται ως εξής:
Γνωστικοί στόχοι:
Ο μαθητής θα πρέπει να:
1. είναι σε θέση να εξηγήσει τη δυναμική των οικοσυστημάτων και τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές, οικονομικές και ηθικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής
2. αντιλαμβάνεται το φαινόμενο του θερμοκηπίου ως φυσικό φαινόμενο που ενυπάρχει λόγω των αερίων που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα,
3. κατανοεί τη σημερινή κλιματική αλλαγή ως ένα ανθρωπογενές φαινόμενο που προκύπτει από την αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου,
4. γνωρίζει ποιες ανθρώπινες δραστηριότητες - σε παγκόσμιο, εθνικό, τοπικό και ατομικό επίπεδο - συμβάλλουν περισσότερο στην αλλαγή του κλίματος,
5. γνωρίζει τις κύριες οικολογικές, κοινωνικές, πολιτιστικές και οικονομικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο και να κατανοεί πώς αυτός ο ίδιος μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση της,
6. γνωρίζει στρατηγικές πρόληψης, και προσαρμογής στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών,
7. γνωρίσει πρακτικές και αντιλήψεις που εμπεριέχονται στην υλική και άυλη πολιτιστική κληρονομιά, οι οποίες αναδεικνύουν την ήπια και με σεβασμό στη φύση και το κλίμα εκμετάλλευση των φυσικών πόρων από προγενέστερες γενιές.
Κοινωνικο-συναισθηματικοί στόχοι:
Ο μαθητής θα πρέπει να:
1. είναι σε θέση να αναγνωρίσει ότι η προστασία του παγκόσμιου κλίματος είναι μια σημαντική προτεραιότητα και ότι πρέπει να επανεκτιμήσουμε πλήρως την κοσμοθεωρία μας και τις καθημερινές συμπεριφορές υπό το πρίσμα αυτό.
2. είναι σε θέση να αναστοχαστεί σχετικά με τον προσωπικό του αντίκτυπο στο κλίμα,
3. είναι σε θέση να συνεργαστεί με άλλους και να αναπτύξει κοινά αποδεκτές στρατηγικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής,
4. μπορεί να ενθαρρύνει τους άλλους για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Στόχοι που αφορούν στάσεις, αξίες και πρακτικές
Ο μαθητής θα πρέπει να:
1. είναι σε θέση να αξιολογήσει εάν οι δραστηριότητες του είναι φιλικές προς το κλίμα και - αν όχι - να τις αναθεωρήσει,
2. μπορεί να δράσει υπέρ των ατόμων αλλά και στοιχείων του υλικού πολιτισμού που απειλούνται από την κλιματική αλλαγή,
3. είναι σε θέση να προβλέψει, να εκτιμήσει και να αξιολογήσει τον αντίκτυπο των προσωπικών, τοπικών και εθνικών αποφάσεων ή δραστηριοτήτων σε άλλους ανθρώπους και περιοχές του κόσμου,
4. μπορεί να προωθήσει, στην τοπική κοινωνία, πολιτικές προστασίας του κλίματος,
5. μπορεί να υποστηρίξει οικονομικές δραστηριότητες φιλικές προς το κλίμα,
6. Να μπορεί να αναπτύξει ενσυναίσθηση προς τους κλιματικούς πρόσφυγες και τους
ανθρώπους που υφίστανται τις συνέπειες των ακραίων καιρικών φαινομένων.
Η μεθοδολογία είναι η ακόλουθη:
Η διεπιστημονική, διαθεματική και ολιστική προσέγγιση
Η βιωματική και ομαδοσυνεργατική προσέγγιση
Η επίλυση προβλήματος ως μέθοδος ανάπτυξης κριτικής σκέψης και υιοθέτησης
αειφορικών αξιών
Η επιτόπια έρευνα και μελέτη
Το περιβαλλοντικό μονοπάτι
Η μελέτη περίπτωσης
Η ερευνητική εργασία (μέθοδος project)
Η Συντονιστική, Επιστημονική επιτροπή και η παιδαγωγική ομάδα:
θα υποστηρίζει επιστημονικά την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών
θα επιμελείται την επιστημονική αρτιότητα του παραγόμενου εκπαιδευτικού-παιδαγωγικού υλικού
θα αποφασίζει για τις δράσεις και τις ενέργειες του δικτύου
θα υποστηρίζει τις μαθητικές ομάδες που συμμετέχουν στο δίκτυο
θα αναπτύξει συνεργασίες με επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς (π.χ.Πανεπιστήμια, Κ.Π.Ε, Μ.Κ.Ο.,UNESCO)
θα προωθήσει τη δικτύωση των σχολείων εντός του δικτύου και θα συνδέσει το δίκτυο με άλλες εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες για την προαγωγή της κλιματικής εκπαίδευσης
θα αξιολογεί την πορεία του Δικτύου και θα αναπροσαρμόζει τους στόχους και τις πρακτικές του
Θα προβάλει το έργο των σχολείων του δικτύου για διάχυση καλών πρακτικών στην τοπική και στην ευρύτερη κοινωνία
Διάρκεια λειτουργίας:
Το Δίκτυο θα έχει διετή διάρκεια με ετήσια ανανέωσή του και έναρξη το σχολικό έτος 2021-2022. Η συμμετοχή των σχολικών μονάδων δύναται να είναι και για έναν χρόνο.
Στόχος του Δικτύου η εφαρμογή της ολιστικής σχολικής προσέγγισης και η υιοθέτηση μιας στρατηγικής για την κλιματική κρίση που θα διαπερνά όλη τη σχολική ζωή, από τα μαθήματα και το αναλυτικό πρόγραμμα (γνωστικά αντικείμενα και εργαστήρια δεξιοτήτων), τις λειτουργίες του σχολείου, το κτίριο, τη σχολική διακυβέρνηση και τις σχέσεις με την κοινότητα στην κατεύθυνση της σταδιακής εφαρμογής και εδραίωσης μια κουλτούρας βιωσιμότητας.
Επιμορφωτικό πρόγραμμα – προγραμματισμός δράσεων:
Για την επιστημονική και παιδαγωγική επιμόρφωση των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών θα προγραμματιστεί σειρά επιμορφωτικών σεμιναρίων και ημερίδων (δια ζώσης ή εξ αποστάσεως). Προβλέπεται επίσης η συνεργασία των τριών ομοθεματικών τοπικών δικτύων των Διευθύνσεων Π.Ε. Α΄ Αθήνας και Δυτ. Αττικής, η κοινή υλοποίηση δράσεων με διάχυση σε όλες τις σχολικές μονάδες των τριών Διευθύνσεων (Α΄, Γ΄ Αθήνας και Δυτ. Αττικής) καθώς και η δημιουργία ιστοσελίδας για τη δημοσιοποίηση των δράσεων όπου οι σχολικές ομάδες θα επικοινωνούν, ανταλλάσσουν απόψεις, συνεργάζονται, μαθαίνουν και θα προβάλλουν το έργο τους στην ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα.
Οι προτεινόμενες δραστηριότητες εστιάζουν στην ανάδειξη του ζητήματος της κλιματικής αλλαγής και αναπτύσσονται σε 5 μηνιαία αφιερώματα- καμπάνιες με στόχο τον κλιματικό μετριασμό με τη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος και την κλιματική προσαρμογή με την εκπαίδευση για τη διαχείριση ακραίων καιρικών φαινομένων (πλημμύρες, καύσωνες, πυρκαγιές).
- Εισαγωγή- Γνωριμία με το πλαίσιο των 17 Στόχων της Βιώσιμης ανάπτυξης.
Η έννοια του οικολογικού αποτυπώματος σε συνάρτηση με την κλιματική ουδετερότητα. Πόλεις και κλιματική αλλαγή. Η πόλη μου.
- 1 η καμπάνια: Σύνδεση με το ΣΤΟΧΟ 7 Φτηνή και καθαρή ενέργεια.
Ο Ιανουάριος είναι αφιερωμένος στην ενέργεια με δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας, γνωριμία με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οικοκώδικας εξοικονόμησης για το σχολείο, καλές πρακτικές εξοικονόμησης για το σπίτι, γνωριμία με τις ενεργειακές κοινότητες και το φαινόμενο της ενεργειακής φτώχειας.
- 2 η καμπάνια: Σύνδεση με το ΣΤΟΧΟ 6 Καθαρό νερό-αποχέτευση και το ΣΤΟΧΟ 11 - Βιώσιμες πόλεις και κοινότητες.
Ο Φεβρουάριος είναι αφιερωμένος στο υδατικό αποτύπωμα στο σχολείο και το σπίτι και στις ενέργειες μείωσής του. Επίσης στο αποτύπωμα των μεταφορών και στη συμβολή του ποδήλατου στην πράσινη μετακίνηση.
- 3 η καμπάνια: Σύνδεση με το ΣΤΟΧΟ 12 /Υπεύθυνη κατανάλωση και παραγωγή.
Ο Μάρτιος είναι αφιερωμένος στην εξοικονόμηση φυσικών πόρων μέσα από τη μείωση χρήσης, την επανάχρηση και τέλος την ανακύκλωση των απορριμμάτων. Γνωριμία με την έννοια της κυκλικής οικονομίας. Εγκατάσταση κάδων για διαλογή στην
πηγή (χαρτί, γυαλί, πλαστικό, αλουμίνιο, μικρών ηλεκτρικών συσκευών, ρούχα, μπαταρίες, τηγανέλαια, μελάνια). Γνωριμία με την κομποστοποίηση ως μέθοδο διαχείρισης των υπολειμμάτων τροφής. Ανάδειξη της μέρας του ΝΕΡΟΥ 22 Μαρτίου με αφίσες και συνθήματα απόσυρσης του πλαστικού μπουκαλιού.
- 4 η καμπάνια: Σύνδεση με τους ΣΤΟΧΟΥΣ 14 και 15 Ζωή στη στεριά, Ζωή στο νερό.
Ο μήνας Απρίλιος είναι αφιερωμένος στο οικολογικό αποτύπωμα των διατροφικών μας επιλογών. Γνωριμία με ιδέες και δραστηριότητες από το υλικό «Υγιή παιδιά –υγιής πλανήτης». Επίσης, στο πράσινο και τη βιοποικιλότητα, με φυτεύσεις και έρευνα για τα δέντρα και το ρόλο τους στο μικροκλίμα, το δροσισμό και την ποιότητα του αέρα. Φύτευση δέντρων στο σχολείο ή σε διπλανό αλσάκι.
- 5 η καμπάνια: Σύνδεση με το ΣΤΟΧΟ 13 /Δράση για το κλίμα.
Ο μήνας Μάιος είναι αφιερωμένος στην κλιματική προσαρμογή και ειδικότερα στην εκπαίδευση για αντιμετώπιση πλημμυρών, καυσώνων και πυρκαγιών.
- Σύνθεση του Προγράμματος
Ο Ιούνιος είναι μήνας αφιερωμένος στο Όραμα της κλιματικής ουδετερότητας και τις ιδέες για την κλιματικά ουδέτερη γειτονιά. Συγχρόνως με την ευκαιρία της Μέρας για την προστασία του Περιβάλλοντος γίνεται δημοσιοποίηση των επιτευγμάτων της
προσπάθειας μείωσης του σχολικού οικολογικού αποτυπώματος
Δημιουργία εκπαιδευτικής ιστοσελίδας για το πρόγραμμα:
Για την υποστήριξη του τοπικού δικτύου δημιουργήθηκε εκπαιδευτική ιστοσελίδα με τίτλο «τα σχολεία δρουν για το κλίμα» https://schools4climate.weebly.com/ , μια πρωτοβουλία των Υπευθύνων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης των Διευθύνσεων Α/θμιας
Εκπαίδευσης Α' Αθήνας (Μαρία Δημοπούλου), Γ' Αθήνας (Ελένη Νιάρχου) και Δυτ. Αττικής (Αλεξάνδρα Τσίγκου). Η σχολική χρονιά 2021-2022 αφιερώνεται στην ανάδειξη της κλιματικής κρίσης και σε προτάσεις δράσεων!!!
Στην εκπαιδευτική ιστοσελίδα αναρτάται κάθε μήνα η προτεινόμενη καμπάνια-δράση και τα σχολεία μπορούν ν αναρτήσουν τις εργασίες τους σ ένα ψηφιακό εργαλείο- Web 2.0 (padlet) που δημιουργείται κάθε μήνα για τις ανάγκες της κάθε καμπάνιας. Τα
padlet θα παραμείνουν ενεργά όλη τη σχολική χρονιά 2021-22.
Ετήσιος απολογισμός δράσης:
Οι Πρόεδροι των Συντονιστικών Επιτροπών του κάθε τοπικού δικτύου έχουν την υποχρέωση της υποβολής ετήσιου απολογισμού δράσης του δικτύου στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς στην αρμόδια Διεύθυνση Εκπαίδευσης.
Υποχρεώσεις των ΠΔΠΕ:
Οι Πρόεδροι των Συντονιστικών Επιτροπών του κάθε τοπικού δικτύου έχουν την ευθύνη της συνεδρίασης της αντίστοιχης Συντονιστικής Επιτροπής ανά τρίμηνο και εκτάκτως, όποτε υπάρξει ανάγκη.
Επιμορφωτικό πρόγραμμα-προγραμματισμός Δράσεων:
Στο πλαίσιο της υλοποίησης των ΠΣΔ οι σχολικές μονάδες δύνανται: (α) να συνεργάζονται με δημόσιους οργανισμούς, φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού, ΑΕΙ, άλλους κυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς φορείς κ.α., οι οποίοι υλοποιούν
προγράμματα/δράσεις εγκεκριμένα από τις αρμόδιες Διευθύνσεις του ΥΠΑΙΘ και (β) να αξιοποιούν εκπαιδευτικό υλικό φορέων, εγκεκριμένο από το ΥΠΑΙΘ (υπ’ αρ. πρωτ. 137053/ΓΔ4/9-10-2020 εγκύκλιο του ΥΠΑΙΘ και 66272/Γ7/4-7-2005 Τ.Α περί Θεματικών
Δικτύων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης). Η υλοποίηση του Τοπικού θεματικού Δικτύου θα πραγματοποιηθεί τηρώντας απαρέγκλιτα
τις οδηγίες του ΥΠΑΙΘ και του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) για την προστασία από τον κορωνοϊό COVID -19.
Οποιαδήποτε τροποποίηση στην οργάνωση και λειτουργία του τοπικού δικτύου θα τίθεται υπό την έγκριση της αρμόδιας Διεύθυνσης.
Ο εκπαιδευτικός που θα συμμετέχει στο καθε ΤΔΠΕ θα λαμβάνει βεβαίωση συμμετοχής.